Idee, zoals ingediend door  bureau:
Veilig Verkeer Nederland

Buurtacties

Veilig Verkeer Nederland (VVN) levert een bijdrage aan permanente verkeerseducatie door buurtbewoners te informeren en aan te moedigen om zelf actief een bijdrage te leveren aan de verkeersveiligheid in hun eigen straat, dorp, buurt, wijk of schoolomgeving. Kernwoorden hierbij zijn gedragsverandering en bewustwording.
Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat subsidieert kleinschalige buurtacties voor iedere buurtbewoner in Nederland: bewoners met klachten over de verkeersveiligheid worden op afstand door een VVN-medewerker bijgestaan in het organiseren en uitvoeren van bewustwordingsacties op het gebied van verkeer. We weten uit ervaring dat het zinvol is om de buurtacties groter in te zetten om de impact van de buurtacties te kunnen vergroten. Dat wil zeggen: buurtacties aangevuld met persoonlijk advies en extra op maat gemaakt materiaal. Deze extra input levert veel op − het zorgt ervoor dat bewoners zich nog meer gesteund voelen om zelf hun leefomgeving verkeersveiliger te maken en gemotiveerder zijn om daadwerkelijk aan de slag te gaan. Als mensen zich gehoord voelen, zijn zij vaak eerder bereid om zelf actie te ondernemen en draagvlak te zoeken in de buurt. Daarnaast is er tijd om langs te gaan bij een buurtbijeenkomst, eventueel in samenwerking met de gemeente en/of de wijkagent. Uit deze bijeenkomsten komen dikwijls meerdere buurtacties en samenwerkingsverbanden voort.
Ook gemeentes en politie hebben vaak baat bij een onafhankelijke partij die hulp kan bieden.

Verschillende soorten buurtacties 

Buurtacties zijn bijvoorbeeld remwegdemonstraties en verkeersbordentekenwedstrijden, flyeracties en bijeenkomsten. Er is in de provincie Utrecht de afgelopen jaren veel extra tijd gestoken in persoonlijk contact met buurtbewoners, politie en gemeenten, dit heeft zijn vruchten afgeworpen. Om een paar voorbeelden te noemen:  

• De gemeente legt een schoolzone aan rond BS Klaroen in Maarssen. Vooraf en achteraf betrekt VVN door een Veilige Schoolomgeving ook de (verkeers)ouders erbij. Een jaar later is het gevoel van onveiligheid met 42% gedaald!  
• Op het Zuiderkruis in Amersfoort lijken de mogelijkheden beperkt. Na een gesprek is er desondanks een flyeractie geweest met BOA én politie, daarnaast heeft de gemeente toch maatregelen genomen zoals een verkeersbord, belijning en een verlaagde stoep.  
• Na een brief van een leerling aan de burgemeester werd VVN benaderd door de gemeente Leusden. Samen hebben we gekeken bij de onveilige oversteek. Op school is een gastdocent van VVN geweest en een ik-stop-voor-zebra-actie om de automobilisten te bedanken voor het stoppen, ook de pers was aanwezig voor een groter bereik.  
• Sinds 2017 zijn er verschillende buurtacties geweest op de Melvill van Carnbeelaan in Driebergen. In 2018 is er een verkeersbordentekenwedstrijd geweest onder de kinderen in de buurt. Van de winnende tekening werd een echt verkeersbord gemaakt. Deze is door de gemeente geplaatst in de straat om voorbijgangers erop te wijzen dat de straat in een 30km-zone ligt. De wethouder was ook bij de onthulling aanwezig.  

Plan van aanpak rond 30 km-zones in Overvecht (effectiviteit en omgeving) 

Onze verkeerskundige heeft zich verdiept in infrastructurele maatregelen. Hij is van mening dat tijdelijke infrastructurele aanpassingen naar alle waarschijnlijkheid te kostbaar zijn om door te voeren in alle aangemerkte straten van de wijk Overvecht. Daarnaast zullen deze aanpassingen, door het uiterlijk van de huidige inrichting, te weinig effect opleveren. Wij verwachten het meeste rendement te kunnen behalen door het inzetten van buurtacties. 

Zoals in elke woonwijk het geval is, is er ook in Overvecht sprake van veel bestemmingsverkeer − verkeersgedrag, of verandering daarin, moeten we dan ook in de buurt zelf aanpakken. VVN wil hiertoe buurtbegeleidingstrajecten aanbieden. 

Het plan van aanpak bestaat uit drie onderdelen: 

• Uitzetten buurtenquêtes: onder de bewoners van de betreffende straten wordt een buurtenquête uitgezet. Hierin wordt gevraagd naar hun beleving van de verkeersveiligheid en ideeën die zij hebben om het te verbeteren. Door de wijze van vragen stellen, creëren we bewustwording en draagvlak onder de bewoners: respondenten zien in dat zij (deels) debet zijn aan de situatie die bestaat en ook kunnen bijdragen aan een oplossing. Om zoveel mogelijk mensen te bereiken voor het invullen van de enquêtes, zetten we het VVN Campagneteam in. Zij gaan langs de deuren om de enquête onder de aandacht te brengen.
• Buurtbegeleidingstrajecten: als er in de buurten inderdaad een gevoel van verkeersonveiligheid heerst, motiveren we de respondenten buurtacties op touw te zetten. VVN faciliteert met persoonlijk advies (bv. op hiervoor georganiseerde bijeenkomsten) en ons basismateriaal. Dit breiden we uit met extra (op maat gemaakt) materiaal, zoals flyers met daarop een kaartje van de specifieke verkeerssituatie en de bijbehorende gedragsafspraken of het laten maken van een door kinderen ontworpen verkeersbord dat vervolgens door de gemeente wordt geplaatst.
  De acties die wij het meest zinvol achten voor het specifieke doel van dit project zijn:
  > Lasergunactie i.s.m. de wijkagent: van automobilisten wordt de snelheid gemeten. Mensen worden vervolgens staande houden en door bewoners aangesproken/beloond met bv. 30-km-pepermuntjes een op maat gemaakte flyer. We sporen bewoners altijd aan dit samen met de buurtkinderen te doen. Mensen zijn in de regel gecharmeerd op het moment dat ze door door kinderen worden aangesproken, het heeft meer effect én de kinderen worden zich bewust van de risico’s van het verkeer. 
  > Verkeersborden tekenen door kinderen: schoolkinderen doen mee aan een tekenwedstrijd waarbij ze verkeersborden ontwerpen die het gewenste uitbeelden. Als er toestemming is van de gemeente, plaatsen we, eventueel samen met de wethouder, het winnende bord ook echt. Het resultaat is een origineel verkeersbord (we zorgen ervoor dat het bord niet te verwarren is met officiële verkeersborden) dat de aandacht trekt en sympathie uitlokt omdat het duidelijk door kinderen is gemaakt. Ook hiervoor geldt dat de actie als gunstig neveneffect heeft dat de kinderen zich bewuster worden van de verkeersrisico’s.
• Veilige Schoolomgevingtrajecten: op alle basisscholen in de wijk die aan één van de aangewezen dreven ligt, bieden we een Veilige Schoolomgevingtraject (VSO) aan. Hierbij gebeurt eigenlijk hetzelfde als bij buurtacties, maar is de context niet de buurt waarbij bewoners tot actie overgaan, maar de school waarbij de ouders tot acties overgaan. Bij een dergelijk traject wordt door middel van een enquête en daarnaast een filmpje met de leerlingen in de hoofdrol in eerste instantie gewerkt aan bewustwording en draagvlak. Naar aanleiding daarvan worden, samen met een projectleider van VVN, nieuwe gedragsafspraken gemaakt om de directe schoolomgeving veiliger te maken. Daarbij kun je denken aan: langzamer rijden, juist parkeren en/of vaker te voet en op de fiets naar school gaan. In dit geval zal het rijden op een snelheid van 30 km/uur een vast onderdeel worden van de gestelde doelen. De nieuwe afspraken worden kracht bijgezet door allerlei acties, zoals remwegdemonstraties, lasergunacties, beloningsacties, etc., waar ook de ouders weer bij betrokken worden. Een compleet VSO-traject neemt ongeveer een half jaar in beslag. Scholen in aangegeven gebied:  
  > Basisschool op Dreef
  > SBO ST. Maarten
  > Joannes XIII-school
  > OBO Spoorzicht  
  > Jenaplanschool Cleophas  

Toegankelijkheid

Omdat we ons concentreren op gedragsacties, komt de toegankelijkheid van de wegen niet in het geding.

Duurzaamheid

Buurtacties zetten in op het vergroten van bewustwording en draagvlak voor een veiligere omgeving. Daarmee zetten de acties in op duurzame gedragsverandering.

Uitvoerbaarheid

Na toekenning van het project kan een VVN-projectleider meteen aan de slag met de uitvoering. We verwachten binnen enkele weken na de start van het project te kunnen beginnen met het uitzetten van de enquêtes.